by Herdís Þorgeirsdóttir | 8.05.2025 | Fréttir
Forseti hæstaréttar Bandaríkjanna, John G. Roberts, sló skjaldborg um sjálfstæði dómstóla nú í vikunni á opnum fundi í New York. Þar lýsti hann vanþóknun á tilraunum stjórnvalda að kæra dómara fyrir valdníðslu. Það er ekki í lagi að stjórnvöld sem eru ósammála niðurstöðu dómstóla ráðist að dómurum með þessum hætti sagði Roberts í óvenju opinskáu samtali á fundinum. Hann hafði áður í skriflegri yfirlýsingu í mars sl. svarað hótunum Donald Trumps forseta um að kæra alríkisdómara vegna úrskurða sem fara gegn stefnu stjórnvalda. Roberts dómari nefndi ekki forsetann á nafn á fundinum en yfirlýsingar hans vöktu verulega athygli þar sem óvenjulegt er að dómarar tjái sig um stjórnmál með þessum hætti.
Aðrir dómarar hafa tjáð sig undanfarið um ,,aðför“ stjórnvalda gegn dómurum sem vegi að grunnstoðum stjórnskipunar og bandarísku stjórnarskrárinnar. Það er verið að hegna dómurum fyrir að sinna starfi sínu, sagði dómarinn Ketanji Brown Jackson á opnum fundi nýlega. Dómarar óttast ofbeldi og það sé vegið að starfsheiðri þeirra.
Roberts dómari ítrekaði á fundinum í New York í vikunni mikilvægi sjálfstæði dómstóla þegar þeir úrskurðuðu um valdmörk þings eða framkvæmdavalds.
Um miðjan mars sl. kallaði Trump forseti eftir úrsögn alríkisdómara úr embætti sem hafði tímabundið stöðvað brottvísun farandverkamanna frá Venesúela til El Salvardor, hann kallaði dómarann ,,róttækan vinstri brjálæðing“. Það var í kjölfar þess sem Roberts forseti hæstaréttar sendi frá sér yfirlýsingu þess efnis að fyrir því væri meira en tveggja alda hefð í bandarísku réttarríki að vega ekki að dómurum vegna ágreinings um niðurstöðu í dómsmáldi – heldur ætti aðð styðjast við hefðbundnar áfrýjunarleiðir.
Á fyrra kjörtímabili sínu uppnefndi Trump dómara sem hafði dæmt gegn stefnu stjórnvalda í hælisleitandamálum og kallaði hann ,,Obamadómara”. Forseti Hæstaréttar BNA ítrekaðií vikunni að það væru engir Obama-dómarar, Clinton-dómarar eða Trump-dómarar. Við erum með dómstóla skipaða dómurum sem helga sig lögmálum réttarríkis og gera allt sem í þeirra valdi stendur til að sýna þeim sem standa frammi fyrir dómstólum að þeir eru allir jafnir fyrir lögum.
by Herdís Þorgeirsdóttir | 8.05.2025 | Fólk
Þessi nýja vefsíða hefur verið uppfærð í samvinnu við Helgu Óskarsdóttur vefhönnuð. Hún hefur auk vefhönnunar starfað við miðlun á vettvangi myndlistar, er sjálf myndlistarkona með fjölbreyttan bakgrunn í listum. Hún stundaði nám við Myndlista- og handíðaskóla Íslands, Gerrit Rietveld Akademíuna í Amsterdam og Chelsea College of Art í London, þaðan sem hún lauk MA gráðu í myndlist.
Helga er með diplómu í kennsluréttindum frá Listaháskóla Íslands og hefur einnig stundað nám í hagnýtri menningarmiðlun við Háskóla Íslands. Á ferli sínum hefur Helga sinnt margvíslegum verkefnum tengdum listum og miðlun, þar á meðal rekið Týsgallerí, fjölfeldisútgáfuna Multis og vefritið Artzine.is, sem fjallar um samtímalist á Íslandi. Auk þessa hefur hún starfað sjálfstætt við vefsíðugerð fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Sjá: vefir.helgaoskars.com
by Herdís Þorgeirsdóttir | 8.05.2025 | Fréttir
Í fyrsta sinn í sögu kaþólsku kirkjunnar er nýr páfi Ameríkani. Það tók kjörfundinn aðeins tvo daga að velja kardínálann Robert Prevost sem eftirmann Frans páfa. Prevost tekur upp nafnið Leó XIV (næstum eins og Lúðvík fjórtándi). Hann er fæddur í Chicago í september 1955. Faðir hans var kennari og móðirin vann á bókasafni. Hann á tvo bræður. Prevost sem hefur starfað og búið undanfarin ár í Perú er virkur notandi samfélagsmiðla og hefur notað X (áður Twitter) frá 2011. Þar hefur hann póstað gagnrýni á harða afstöðu núverandi Bandaríkjaforseta gegn innflytjendum.
Í febrúar sl. gagnrýndi hann varaforsetann, J.D. Vance en sá snerist til kaþólskrar trúar á fullorðinsárum. Sagði hann viðleitni varaforsetans, til að finna guðfræðilega réttlætingu fyrir stefnu stjórnvalda gagnvart innflytjendum, ranga – því Jesús leyfir ekki að við forgangsröðum kærleika okkar til fólks. Í Bandaríkjunum eru um 52 milljónir kaþólikka eða um 20 prósent þjóðarinnar. Sá hópur mun örugglega verða bakland fyrir páfann og veita forsetanum aðhald ef afstaða hans verður á skjön við kristilegan kærleiksboðskap Leós XIV.
by Herdís Þorgeirsdóttir | 7.05.2025 | Fólk
Á 101 á vorkvöldi í lok Covid þar sem sjómaður Huldu Hákon stendur og horfir yfir glæsilegt barsvæðið: Með listamönnunum Jóni Óskari og Huldu Hákon og vinum þeirra: Nonna Tryggva, Halldóri Birni Runólfssyni, Signýju Eiríksdóttur og Margréti Auðuns. Sjómaðurinn stendur í þeirri meiningu að næsta bylting verði fullkomin, eins og stendur á hjálmi hans.
by Herdís Þorgeirsdóttir | 6.05.2025 | Fólk
Kveðja mín til Gianni Buquicchio þegar hann lét af embætti forseta Feneyjanefndar árið 2021. Ég starfaði við hlið hans sem varaforseti frá 2013 allt til ársins 2023 með einu tveggja ára hléi.
Gianni Buquicchio: A lasting legacy for the Venice Commission
The first thing that struck me about Gianni was his professionalism, how he masterfully manages to create a mutually respectful atmosphere with his close attention to detail and adherence to necessary etiquette rules without being rigid.
Gianni is a world class diplomat. Under his leadership the Venice Commission has become the most successful advisory body of the Council of Europe and beyond – often giving states directions that they normally would not follow – forthright and based on vision. Gianni is outspoken and respectful at the same time. His passion for the ideals of democracy, human rights and the rule of law is genuine although tempered with political realism.
One does not need to know Gianni well to realize that he is an exceptionally warm, wise and energetic person with a great sense of humor. Gianni is a good man. He greets everyone with a smile and has the character not to distinguish between people. He knows better. His style has left a lasting legacy for the Venice Commission.
